Thursday, December 03, 2009

Siombail Nua Stádais Againn

Bhíodar ann sna sluaite, maithe is uaisle, idir mór is beag, polaiteoirí, cléir is tuata, cosmhuintir, máithreacha óga ag brú stróiléirí rompu, scangairí na sráide fé húdaí, ar nós manach, ag giodalaigh thart. Balúin ar foluain, bobaidí ar ardchosa, péintéirí éadain. Dea-ghiúmar agus aoibh ar gach mac máthar is ar gach iníon athar. Bhí an Lee Valley Boogie Woogie Band ag blaisteáil seana ragtime amach. Bhí an ribín le gearradh chun an oscailt oifigiúil a dhéanamh oifigiúil.

Sa lá atá inniu ann tá dhá ní ana-thábhachta ag teastáil ó bhaile, dhá chomhartha súntasacha, le cruthú don domhan mór gur baile ceart atá ann. Sea, ambaist, ní sráidbhaile iargúlta anseo i Carrignaman sinn a thuilleadh, ní baile aon-sráide fiú sinn, ná baile suanleasa, ná bruachbhaile, ná baile satailíte. Is féidir linn bheith mórtasach mustrach fén ár n-áit duchais as seo amach mar tá baile ceart iomlán nua-aimseartha suas le dáta againn. Agus is é an cruthú coincréideach ar sin ná go bhfuil ár ionad siopadóireachta féin againn ar imeall an bhaile fé dheireadh - The Chetwynde Mall.

Sea, a chairde, tagaigí chun é a fheiscint, an t-oll-áras palásach gloineach glioscarnach gliondrach úd, teampall an tomhaltachais - The Chetwynde Mall. Dar ndóigh níl sé gar do thailte Castle Chetwynde in aon chor, agus chuir cumann áitritheoirí Chetwynde Downs agus a gcomhbhádóirí i Chetwynde Meadows agus Chetwynde Dales go láidir i gcoinne ainmniúchán an ionaid nua. Ach faraoir níl aon chóipcheart ar an dteideal. Is cosúil go raibh úinéirí an mháil seo ag lorg teidil ardnósaigh soifisticeáilte agus de réir dealraimh tá ana-mheas ag muintir na tíre seo ar aon fhocal go bhfuil an litir 'y' i lár báire. Is ar éigin a tógadh an ionad in aon chor de bharr an titim tubastaigh i dtionscal na bildeála ach bhí na conarthaí go léir sínithe sara leagadh an tíogair phlaistigh.

Bhí daoine ann i gcoinne suíomh an ionaid nua mar bhí seana-fhothrach tí ar an láthair inar rugadh laoch ó aimsir chogadh na saoirse. Níor tugadh aon aird air go dtí go rabhadar ar tí é a leagadh. Tar éis roinnt agóidí binbeacha shocraíodar ar chomhréiteach agus chaomhnaíodar binn an seana-tí istigh i bhfalla seachtrach an fhoirgnimh nua. Tá sé deacair le haimsiú anois mar is lastiar de bhá lódála an oll-mhargaidh atá sé lonnaithe. Ta seana-leac air agus scríte sa chló seanda tá: "Insan tigh seo a rugadh an tÓglach Donncha Ó Ríordáin (Dinny Reardon) a fuair bás ar stailc ocrais fé ghlas ag gallaibh". Agus anois tá a thaibhse ag déanamh fairtheoireachta ar doirse chomhlacht úd na nGall; Tesco. Agus is comhlacht ó thír na seana-naimhde í an tionónta ancaire leis; Debenhams - agus gach sreangshiopa san ionad freisin. Arra, Dinny, a chara, arbh fhiú an íobairt?

Is beag spéis atá ag an cleas óg sna seana-argóintí úd, baochas le Dia. Táid lán-tsásta anois mar fé dheireidh tá áit le dul acu, láthair fé dhíon le bheith ag síománaíocht thart (nó hanging-out mar a déarfadh fear na Gaeltachta), le bheith ag taispeáint na lipéidí is deireannaí, le bheith ag faire ar an gnéas éile, le bheith ag teicseáil leo ar a suaimhneas. Agus dar ndóigh tá pictiúrlann ilscáileán ann má éiríonn siad tuirsithe de bheith ag guairdeall thart.

Mál - an litriú foghraíochta atá agam ar 'mall' an Bhéarla mar fuaimnítear é sa stíl Mheiriceánach, ní mar a chéile leis an 'Meal'; sráid na rachmaiseoireachta i gCathair Chorcaí. Agus is cinnte gurb é an fuaimniú nua-aimseartha atá acu ar 'Chetwynde' chomh maith agus ní an fuaimniú stairiúil; 'Shetwind'

Tá an chóisir thart anois, na doirse ar oscailt i gcomhair rabharta na Nollag. Fógrái ag scréacaigh "SAVE, SAVE" as gach aird. Nach iontach an choincheap margaíochta úd é, gur féidir áirgead a shabháil trí bheith ag chaitheamh airgid.

Ó, luaigh me cheana go raibh dhá ní ag teastáil chun na dintiúirí a thuilleamh le stádas mar bhaile cheart a bhaint amach. Agus tá an dara rud sin againn leis; buile fé thuairim ag éinne? Tiocfaidh mé chuige ar ball.

Uainn go léir anseo in #37 "Chetwynde Downs - - - Slááán Tamall

FRC

1 comment:

aonghus said...

IOntach.