Thursday, December 18, 2008

Sclábhaí na mBrioscaí

Bhí Launcelot J. Chetwynde ar chamcuairt na Fraince ag léamh sleachta as a chnúasach finnscéalta Arabacha "One Thousand and One Knights". Thárla go raibh Launcelot ar an Champs Elysee i bPáras (agus ní Páras, Teicseas ach an oiread sa chás seo) ar Lá an Bhastille. Bhí an ceiliúradh fé lán tseol agus bannaí dathannacha ag máirseáil úúmpa úúmpa thart le bratacha ar folúain. Chuaigh na bannaí míleata agus atmaisféar na hocáide chomh mór san i gcion ar Launcelot gur tháinig cumha i ndiaidh saol na saighdiúireachta air agus chuaigh sé chun liostáil le Leigiún Coigríochach na Fráince. Cuireadh go Fort Zinderneuf na hAilgéire ar diúite é. Bhí deacrachtaí ag lucht labhartha na Fraincise leis an ainm Chetwynde agus tugadh Beau Chet mar leas-ainm air de bharr an dea-ghiúmar a bhíodh i gcónaí air.

Dála an scéil bíonn deachrachtaí le daoine sa cheantar seo leis an ainm chomh maith. "Shetwind" an fuaimniú ceart ach mar a bheifeá ag súil leis ní mar sin a fhuaimníonn áitritheoirí measúla na n-eastát maguaird é, idir Chetwynde Downs, Chetwynde Dales agus Chetwynde Meadows.

Ar aon nós, thar n-ais sa Sahara, tháinig Launcelot fé thioncar na gluaiseachta 'en plein air'.
Bhíodh sé de nós ag an Lieutenant Chetwynde dul amach ar a chamal dílis, Pocimante, aon am saor a bhíodh aige le dul ag péintéireacht sna oll-dhumhcha. L. J. Beau Chet a bhí mar síniú aige ach bhí a chuid scrioblála chom míshoiléir san gur cheapadh gur Beauchet a bhí scríte aige.

Lá ague é ag luascadh scuaibe tháinig buíon Tuareg air agus tugadh chun siúil é. Déanadh sclábhaí de in ósais iargúlta i bhfad ó raon cumhachta na Fraince. Cé gur phríosúnach ab ea é d'éirigh leis stádas ard a bhaint amach sa treibh de bharr a mbuanna le teangacha iasachta. Sa deireadh d'iompaigh sé ina mhoslamach agus bhí sé ag obair mar shórt taidhleoira do thaoiseach na treibhe. Scaoileadh saor é tar éis tamall de bhlianta agus thug an taoiseach bronntanais luachmhara mar bhuíochas dó. Ach b'é an ní ba luachmhara a thóg sé abhaile leis ná na hoidis i gcomhair roinnt milséan an réigiúin.

Tháinig sé go Bleá Cliath agus d'oscail sé siopa beag ag díol Turkish Delights agus Figrolls. Bhí an iomad san tóir ar na milseáin agus na brioscaí nua gur cheannaigh sé seana-inneall chun na figrollai a tháirgeadh. Bhí rud éigin cearr leis an meáisín agus tháinig na rollái amach i gcruth leata réidh in ionad a bheith sorcóireach. Ach níor chuir san isteach ar an éileamh mór agus sin é an fáth go bhfuil an cruth céanna orthu go dtí an lá atá inniu ann. Jacob's Fig Rolls a thug Launcelot orthu mar b'shin é an J. a bhí i Launcelot J. Chetwynde. D'imigh a spéis sa chúram le himeacht ama agus díol sé an gnó sara d'fhill sé ar gCorcaigh, a áit dúchais.

Tháinig cor aisteach sa stair nuair b'e Chetwynde eile an Coirnéal Launcelot G. Chetwynde a ghlac géilleadh Jacob's Factory ag deireadh Éirí Amach 1916. Tá scéal ann go ndúirt an coirnéal i dtuin ardnósach angla-Éireannach " I'm more Irish than that Spanish yank will ever be" agus é ag tagairt do dhuine de cheannairí an éirí amach, an Gael-Spáinneach-Phóncán, Edmundo Valera. Creidtear gurbh é an masla úd an chúis gur dódh Castle Chetwynde le linn cogadh na saoirse - ach tá an scéal níos casta ná sin mar a nochtfaidh mé sa "Chetwynde Chronicles (má fhoilseofar go deo é.)

Tá a lán scéalta eachtrúla eile ann fé shaol Launcelot J. Chetwynde, aka Launcelot of Arabia, aka Hadji Bey, aka L. J. Beauchet, aka Mr. Jacob - ach ni chreidfeá iad.

Anois chun an dúcheist a fhreagairt; conas a chuirtear na figí sna figrollaí? Bhuel níl agat ach an luchóg a bhogadh chun gúglála agus gheobhaidh tú an freagra anseo.

Uainn go léir anseo in #37 "Chetwynde Downs" - - - Slááán Tamall

FRC

Sunday, December 14, 2008

An tEalaíontóir sa Ghaineamh

Is beag eolas atá ar fáil fé shaol an mhór-ealaíontóra impriseanaigh L. J. Beauchet. Bhí sé ar iarraidh le blianta i ngaineamhleach an tSahára nuair a thosnaigh criticeoirí á mholadh go hard na spéartha tar éis an dara taispeántas impriseanach i bPáras na Fraince (ní Páras, Teicseas"). Ceapadh go raibh sé básaithe tar éis dó dul ar strae ó Fort Zinderneuf san Ailgéir mar a raibh sé ina oifigeach sa Légion étrangère (nó an French Foreign Legion mar a thabharfadh fear na Gaeltachta air). Bhíodh sé de nós ag an Lieutenant Beauchet dul amach ar a chamall dílis, Pocimante, aon am saor a bhí aige le dul ag péintéireacht sna oll-dhumhcha. Dar leis bhí sé ag iarraidh fíor-eisint an ghaineamhligh a aimsiú - anam inmhéanach na dumhcha a ghabháil. Bhí crot éigin ar a chuid pictiúirí ar dtúis - dumhcha de gach múnla, triantáin, éilipsí, parabóilí etc. Ach de réir mar a bhí sé ag dul i dtáithí ar an gcúram tar éis blianta de dhian-stuidéir ar an ábhar, d'imigh cruth agus scáth as a gcuid péintéireachta go dtí nach raibh fágtha ar an gcanbhás ach brat leathan aondathach donnbhuí. B'iadsan na cinn ba mhó tóir ag na bailitheoirí olltíreacha. Bhí saol na n-ealaíona trína chéile tamall gearr ó shin nuair a déanadh géir-iniúchadh ar phictiúr ollmhór de chuid Beauchet a bhí ar crocadh ar fhalla sa Metropolitan Museum of Art i Nua Eabhrac. Úsáideadh an trealamh is nua-aimsearthaí, x-gathanna, anailís speactrim agus mar sin de ach braon de phéint ní fuarthas - ní raibh ann ach dath an chanbháis féin a bhí ar aon dath le gaineamh an Sahara i gceantar Fort Zinderneuf. An t-aon dath eile a bhí ann ná síniú beag bídeach le L. J. Beauchet. De réir léirmheastóir ealaíona an London Literary Times (mac le Corcaíoch cruthanta dála an scéil), b'é Beauchet an t-ealaíontóir ba impriseanaí dá raibh ann sa genre riamh - d'éirigh leis fíor-imprisean an ghainimh a bhaint amach gan scuab a leagan ar chlár an chanbháis fiú. Ambaist. is dócha gur éirigh leis anam inmheánach na dumhcha a ghabháil leis. Tháinig borradh ar luach shaothar Beauchet tar éis gur foilsíodh torthai an scrúdaithe.

Tá scéal faoi Beauchet go raibh sé splanctha in ndiaidh rinceora boilg ón gCasbah in Algeirs. Mar fhéirín seirce, d'ullmhaigh sé blastóg ghleoite di, déanta le cnapóg feola agus spíosraí luachmhara. Ach cad as a tháinig an cnapóg feola ach as a chadairne féin. Ach má bhí sé breoite ina intinn ní raibh sé dúr ina inchinn - níor bhain sé ach magairle amhain de. Ach déarfainn nach bhfuil aon fhírinne sa chuntas san mar go bhfuil scéalta ar an dtéama céanna faoi ealaíontóirí coitianta, ach gur cluas an ball a bhíonn i gceist de gnáth.

creid nó ná creid ach go bhfuil baint ag an scéal seo leis an gceist, conas a chuirtear na figí sna figrollaí, mar a fuaireas amach le linn mo thaighde i gcomhair mo mhórshaothair "The Chetwynde Chronicles" sa Bibliothèque Nationale i bPáras na Fraince (agus ní Páras, Teicseas ach an oiread sa chás seo.)

Ar leanúint...........


Uainn go léir anseo in #37 "Chetwynde Downs" - - - Slááán Tamall

FRC

Monday, November 24, 2008

Uaigh an tSaighdiúra gan Ainm

Tá Coiste na mBailte Slachtmhara ar buile faoi le blianta - teastaíonn uatha sainghné (nó 'feature' mar a déarfadh fear na Gaeltachta) a dhéanamh de - pulctha le petunias agus busy lizzies. Téann an dream san thar fóir leis an gcúram uaireanta. Dá bhfágfá rothar i gcoinne cuaille sráide thar oíche, bheadh sé péinteáilte as an nua agus bláth-chiseán ar crochadh as fé mhaidin, chun sainghné a dhéanamh de i gcomhair an chomórtais. Paiste beag mistéireach talún atá i gceist anseo, buailte le falla na seana reilige anseo i gCarraig na mBan - ráillí lúbtha meirgeacha timpeall air, driseacha agus fiaile ag fás go rábach aníos trí bhrat tiubh de bhrúscar brocach. Is féidir a mhaíomh gur sainghné atá ann cheana féin.

Diúltaíonn fir an chomhairle lámh a leagan air, tá pisreoga go dtitfeadh tubaiste ar aon duine a chuirfeadh isteach ar an áit. Tá anáil an oilc le brath ar an mball. Seachnaítear an taobh san den tsráid tar éis titim na hoíche. Táid ann a chreideann gur chuir deoraí díchéillí lámh ina bhás féin ar an "Hanging Tree" i ngort Connie Cooney lámh le Chetwynde Downs agus go bhfuil sé curtha ann. De réir daoine eile is cillín atá ann inar cuireadh bunóca neamhurchóideacha a fuair bás roimh bhaisteadh dóibh agus nach raibh i ndán dóibh ach síoraíocht uaigneach gan aon dóchas go gcífidís ceannaithe a dtuistí ná aghaidh Dia féin choíche go deo. Clúdaithe i measc an fhéir bhoirb agus an fhiaile tá leac bheag agus greanta air tá scríbhinn intuigthe i gcló aduain aisteach - deirtear gur seana-chló Gaelach de shaghas éigin atá ann. De réir roinnt seandaoine de bhunadh na háite adhlacadh fear ann a bhí ina charactaer sráide sa chathair fadó. Tá ábhairín den fhírinne sa scéal san mar a fuaireas amach agus mé i mbun taighde ar mo mhórshaothar "The Chetwynde Chronicles". Agus creid nó ná creid é ach ta baint aige le fúscailt na faidhbe; "how the hell do Jacobs get the figs into the figrolls?".

Tar éis éalú dó ó Chath Balaclava, chaith Launcelot J. Chetwynde blianta fada ag taisteal trí Impireacht na n-Otamánach. D'éirigh leis líofacht a bhaint amach i bpríomh-theangacha an cheantair agus léirigh sé an-spéis i mbéaloideas na ndúichí ar ghabháil sé tríd. D'fhoilsigh sé cnúasach finscéalta fén dteideal "One Thousand and One Knights". Faraoir cuireadh cosc ar an leabhar sa Ríocht Aontaithe de bharr roinnt scéalta earótacha ar a shon gurbh í an Fhraincís teanga a fhoilsithe. Tá sé as chló le fada ach tá cóip agamsa anseo im' oifigín thuas ar an seilf leabhair in aice leis an lámhscríbhinn de "Useless Eulogies" agus cóip de "Erotic Art of the Edo Court (illustrated)"

D'fhill sé ar a fhód dúchais, Chorcaigh, i ndeireadh a shaoil. Bhunaigh sé siopa i lár na cathrach ar Shráid King , tugtar Sráid Mhic Churtáin air anois. Dhein sé milseáin Turcacha ann fén ainm "Hadji Bay's Turkish Delights" a thuill cáil ar fud na tíre. Bhí an siopa ann go dtí seascaidí na haoise a d'imigh tharainn ach tá na milseáin á dhéanamh fós. De réir Wikipaedia "An unknown Briton became very fond of the delicacy during his travels to Istanbul, and purchased cases of lokum, to be shipped back to Britain under the name Turkish Delight. It became a major delicacy not only in Britain, but throughout Continental Europe". Níl an scéal go cruinn acu - ní Briton ach West Briton a bhí ann agus ní anaithnid atá sé anois mar b'é ár bauld Launcelot féin a bhí i gceist dar ndóigh.

Bhíodh sé de nós ag Launcelot gabháil suas síos Sráid Phádraig i róbaí fada slaodacha arabacha. "Launcelot of Arabia" a thugadh muintir na cathrach air. B'é a chuir tús leis an traidisiún Corcaíoch san "Doing Pana". Cheap daoine go raibh sé ag dul chun báiní ar fad nuair a théadh sé síos ar na glúine chun, mar a samhlaíodh dóibhsan, an bhlaosc a chnagadh ar an gcosán. Is beag eolas a bhí ag daoine sa ré úd ar dheasghnátha na Muslamach ná ar cén treo a bhí Mecca lonnaithe. As san a d'eascair an téarma tuairisciúil úd "headbanger".

Nuair a fuair sé bás diúltaíodh leaba dó i dtuama na Chetwynds sa seana-reilig mar gur thug sé cúl le creidimh a shinsear i bhfábhar soiscéal an Chóráin. Adhlacadh é díreach lasmuigh de fhalla na reilige agus tá a fheartlaoi greanta i gcló claisiceach ealaíonta na nArabach.

Beannacht na nGrást le hanam Hadji Bey aka Launcelot of Arabia agus le hanaman na marbh go léir idir Chríostaithe is Mhoslamaigh is go raibh síocháin i réim ar chlár na cruinne idir an dá dhream.

Uainn go léir anseo..................

.....Ó! mo leithscéal, dhearúdas na figrolls. Tá an scéal seo ag dul chun leadráin. Tiocfad thar n-ais lá eile. Idir an dá linn -

Uainn go léir anseo in #37 "Chetwynde Downs" - - - Slááán Tamall.

FRC

Wednesday, November 19, 2008

Luimnigh

Chun nach mbeadh sí gan aon choinne choíche,
Cheannaigh múnlaí deasa ruibéir mar chíocha,
Toisc nár fhéad Mícheál
gan a bheith á láimhseáil,
D'fhág sí 'ge iad roimh dheireadh na hoíche.

Bhí fear ann i gcathair na Laoi,
thit i ngrá ag aois nócha trí,
chun súirí lena stór,
thóg viagra thar fóir
is fuair bás de bharr bualadh taom croí.

Bhí fear bocht i gCathair Saidhbhín,
ina shlat ní raibh ann ach cipín,
arsa 'bhean leis, a stór,
tá sé fada go leor
mar bíonn sé 'gcónaí crua righin.

Bhí sagart ó cheantair Mhúsgraí,
ag teilgean a mhúin thar an gclaí,
nuair go hobann gan choinne,
séideán sí ina choinne,
d'fhág sa láib é ar a fhleasc ina luí.

Thursday, November 13, 2008

Scrúdú Iarbháis na Féile

The Cork Jazz, Arts, Gourmet and Glitterati Fest

Bhuel, nach mbíonn ábhar gearáin ag daoine i gcónaí - iad ag tabhairt amach mar gheall ar an Cork JAGG Fest, a rá nach raibh sé ar siúl i gCorcaigh in ao' chor ach i mbaile beag anaithnid i bhfad ón lár. Go deimhin dearfa is i gCorcaigh a bhí sé - Carraig na mBan i gCondae Chorcaí. An raibh an cleamhsán céanna ag na díograiseoirí a tháinig le freastal ar Oireachtas Chorcaí, a bhí ar siúl i mbruachbhaile iargúlta Bhaile an Róistigh i bhfad ón chathair cheart. Huh! Agus cad faoi Ráschúrsa Chorcaí atá lonnaithe i Malla, breis is fiche míle ón gcathair.

Bhí díoma orm leis an líon beag daoine a tháinig le mo léacht a chlos. "The Lost Treasures of Castle Chetwynde" - mar gheall ar an gcnuasach ealaíne a cailleadh nuair a dódh Castle Chetwynde go talamh le linn na trioblóidí i dtus an chéid seo caite. Ochtar ar fad a bhí i láthair, ag cur san áireamh an seanabhean ag bun an halla a chaith an t-am go léir ag sranntarnaigh léi go séimh rithimiúil. Fiú na fóin póca a bhí ag buaileadh leo gach cuig nóimeat, níor dhúisigh as a tromnéal í . Manamandiail má bhí ochtar i láthair caithfidh go raibh a dhá oiread san móbaidhleanna mórthimpeall. Coirmcheol de jingles níos mó ná léacht aéisteitiúil ar an ealaíon a bhí againn. Bhíos díreach chun impí ar dhaoine na diail maisíní a mhúcadh nuair cad a thárla ach gur thosnaigh máirseáil bhríomhar spreagúil ag buaileadh ar ardfhuaim as mo phóca féin. Anois - buille fé thuairim:

Dadelan - Dadelan - Dadelan - Dandan -
Dadelan - Dadelan - Dadelaaadada
Dadelan - Dadelan - Dadelan - Dandan
Da - Dedela - Dada.

Sea - té sé agat ambaist - Réamhcheol William Tell le Rossini.

Níor chuir an easpa spéise i stair áitiúil na healaíona as go ró-mhór dom, mar i ndáiríre ní rabhas ach ag iarraidh imprisean a dhéanamh ar an bhFrancach mná Renée, rúnaí an choiste. Áááá! an glór mealltach san - "Ó Mí, zat ees a stchrange name you ave". Leánn sé mo chrói, an blas brothallach Gallach san.

Bhí deacrachtaí beaga ar an dtaobh gourmet den fhéile leis. Ba léir go raibh an celebrity chef Lordan Pansey ar meisce nó ar mheiscilín nuair a bhí sé ag tabhairt a thaispeántas uasal-chócaireachta. In ionad a bheith ag tabhairt íde na muc is na madraí do fhoireann na chistine mar ba nós leis ina chlár teilifíse iomráiteach; "For F---'s Sake" - thosnaigh sé ag tabhairt íde na gcearc is na gcoileach dá lucht adhartha a bhí tar éis carn áiféasach ón a gcuid cártaí plaisteacha a íoc chun a laoch a fheiscint. Bhí orthu fios a chur ar na gardaí nuair a scaoil Lordan friochtán trasna an seomra i dtreo fir bhoicht neamhurchóidigh a bhí sé de mí-ádh air cheist shimplí a chur ar ard-shagart an haute-cuisine. Dála an scéil, 'sé 'Food' atá i gceist i dteideal an chláir "For F---'s Sake" de réir dealraimh.

Bhí roinnt mion-fhadhbanna i réimse an Jazz chomh maith. Tháinig múisiam ar Naile Raye nuair nár cuireadh an Naile Raye Quintet mar phríomhghníomh ar chlár na ceolchoirme móire. Mar dhíoltas fealltach d'fhan sé go dtí an nóimeat deireannach agus ansan tharraing sé as. B'e an príomhghníomh ná The Bourbon Street Throat-singing Boogie-Woogie Band ó Ulan Bator sa Mhongóil. Bhí tionchar nach beag ag amhránaíocht scornaí na Mongóile ar Louis Armstrong mar is léir óna stíl cantaireachta. Faraoir níor ligeadh isteach sa tír an banna snagcheoil Mongólach de bharr deacrachtaí víosa ag an aerfort. D'iarr leath díobh tearmann polaitiúil ar an toirt.

In ainneoin na hicupanna beaga úd d'éirigh thar barr leis an chéad Cork JAGG Fest mar i ndeireadh na dála ná fuil sna féilte éagsúla ar fud na tíre ach leithscéal le haghaidh óil agus ragairne. Bhí na tábhairní lán go doras agus mar sin bhí na hurrai, Budweiser, breá sásta. Anois tá scata nua de phótairí óga dulta i dtaithí ar a mbréag-bheoir uiscealach leamh neamh-bhlasta. Go bhfóire Dia orainn.

Maidir le glitterati, ní raibh le feiscint de ghlioscarnaigh ach bling-bling na scangairí ó Bhloc an Phiarsaigh a bhí ag gabháilt thart go giodalach ina dtraic-chultacha lonracha agus cannaí Bud ina nglaic acu. Agus ní thabharfá glitterati ar an drong úd.

http://www.youtube.com/watch?v=0M3YFK3sJ54&feature=related
http://www.youtube.com/watch?v=ErUrPXt31vo
http://www.urbandictionary.com/define.php?term=Skanger

Uainn go léir anseo in #37 "Chetwynde Downs" - - - Slááán Tamall

FRC

Thursday, November 06, 2008

Faugh a Ballagh

Is dócha gurbh é ceann desna fógraí teilí ab fhearr riamh ná na cinn faoin gceist; conas a chuirtear na figí sna rollaí - Jacob's Figrolls a bhí i gceist dar ndóigh. Ní fios go forleathan gurbh é duine desna Chetwyndes ón gceantar seo a fuair réiteach ar an dúcheist úd i dtús báire.

Cheannaigh athair Launcelot J Chetwynde coimisiún dó mar oifigeach sna 13ú Dragúin, reisimint sa Bhriogáid Éadrom d'airm na Breataine. Bhí sé ag seirbheáil faoi Iarla Cardigan le linn Cogadh na Crimé nuair a fuair an maorghinearál ordú chun ionsaí a dhéanamh láithreach ar fhorsaí na Rúise a bhí talmhaithe go daingean rompu amach. Chomhairligh an Maor Chetwynde dó gurbh amaideach ar fad an plean gan dealraimh san ach b'é an freagra mustrach a fuair sé ón gCairdigeánach ná

"Ours is not to Wonder why,
Ours is but to Do or Die"

Ambaist. Bhí bua na filiochta ag Cardigan má bhí ceird na saighdiúrachta beagáinín in easnamh. Glaoch sé amach "CHARGE" agus away leis an mBriogáid Éadrom isteach sa ghleann i gcoinne na gCosacach, cosa in airde, saibreacha ag glioscarnach sa ghrian is iad go léir ag béicigh in ard a gceann:

"Faugh a ballagh"

Ní raibh an caighdeán ar a dtoil acu de réir dealraimh. Tá an rosc catha úd le clos fós sa cheantar seo gach deireadh seachtaine tar éis am dúnta le linn bruíne - ach 'sé an leagan truaillithe atá acu anois ná -

"F---ing Bollox" (Maith dom an foclóir graosta).

De réir na tuairisce a thug an Tiarna Mac na Leadóige bhí 600 saighdiúir ar an ruathar cáiliúil úd ach i ndáiríribh ní raibh ann ach 599 mar nuair a thosnaigh an marcshlua amach, d'fhan an Maor Chetwynde mar a bhí sé, gan chorraí as. Tá se ráite sa seanchas áitiúil gurbh é a chéadchum an nath úd atá chomh coitianta i nGael-Bhéarla an lae inniu:

"Well, F--k this for a Craic" (Maith dom an chaint gharbh arís)

Ach thar n-ais ar ghort an catha - Ó! an laochas, an chrógacht, an fhuil, an slad, an t-ollmharú. Níor fhág Rúiseach ná Cosacach aon bhealach in ao' chor dóibh. Canóin ar dheis, canóin ar chlé, canóin i ngach diail áit, is iad go léir ag tormáil is ag teilgean sliogáin, urchair is gráin ar chapall is ar mharcach. Ach do leanadar leo ar aghaidh - An Bhriogáid Éadrom, go gleann an áir, isteach i gcraos an bháis, isteach i mbéal Ifrinn. Caithfidh go bhfuil dán ann in áit éigin.

B'shin deireadh le gairm Launcelot J. Chetwynde in Airm na Breataine, bhí air teitheadh chun éalú ó chúirt airm.

Agus cén baint atá ag na heachtraí seo leis an gcruacheist; conas a chuirtear na figí isteach sna rollaí? Caithfidh mé a admháil gur d'fhágas an bhealach beagáinín. Tiocfaidh mé thar n-ais lá eile leis an scéal. Ní chreidfeá é.

Anois, in am do shos beag - té agus roinnt figrolls.

http://www.nationalcenter.org/ChargeoftheLightBrigade.html
http://en.wikipedia.org/wiki/Faugh_A_Ballagh
http://www.jacobfruitfield.com/brands/figrolls/

Uainn go léir anseo in #37 "Chetwynde Downs" - - - Slááán Tamall

FRC

Monday, November 03, 2008

CORK JAGG FEST

Os rud é go mbíonn féile nó carnabhal de shaghas éigin ag gach sráidbhaile agus crosbhóthar sa tírín íathghlas seo bheartaigh Cumann Pobail Charraig na mBan go mba chóir go mbeadh ár bhfeisteabhal féin ag an mbaile saitilíte s'againne.. Ach má bhíodar ar aon aigne faoin fhéile ní rabhadar ar aon intinn faoi cén téama a bheadh oiriúnach. Cheap Grzegorz Limonowski, úinéir na prasbhialanna "Blastburgers", gur chóir go mbeadh féile gourmet againn chun lucht an rachmais a mhealladh chugainn. Dúirt Naile Raye, bunaitheoir an bhanna snagcheoil iomráitigh "The Naile Raye Quintet", go raibh an-tóir ag daoine le pócaí teanna ar an jazz agus go mbeadh go leor bannaí ar fáil ar phinginí suaracha tar éis an Cork Jazz Fesatival. Bhí Renée Fournier, múinteor ealaíne sa phobalscoil áitiúil, go láidir den tuairim nárbh aon fhocal níos fearr ann sa bhfoclóir chun na boic saibhre a tharrac ná 'ART' i mbloclitreacha móra. Fé dheireadh thángadar ar chomhréiteach - glacadh leis na moltaí go léir agus thosnaíodar ar an JAGG Fest a eagrú. Níl daoine cinnte cad fé ndear an dara 'G' - tá (nó bhí) brí fé leith ag an bhfocal 'jag' i mbéarlagar na nÉireannach agus b'fhéidir gur cheapadar go mbeadh daoine ag fonóid faoi "JAG Fest". Ach 'sé tuairim na coitiantachta gurb é Glitterati atá i gceist leis an dara 'G' - mar sin tá ár Jazz, Arts, Gourmet and Glitteratti Festival againn. Ní féidir teideal mórluachach mar sin a sharú, ambaist.

Ceann desna príomhchúiseanna a bhí leis an bhféile ná chun Carraig na mBan a chur ar an léarscáil, mar a déarfá. Ach ní raibh na hurraí sásta leis an bplean. Duradar nár chuala éinne lasmuigh den pharóiste trácht ar Carrignaman agus ná bheadh aon cabhair airgid ar fáil muna mbeadh 'Cork' ann in a ionad. Anois tá an Budweiser Cork JAGG Fest ag teacht an deireadh seachtaine seo chugainn. Ní mó ná sásta atá an "Cork Festival" ná an "Cork Arts Fest" leis an dteideal san ach níl aon dlí ina aghaidh.

Bhí a fhios ag Renée go raibh spéis agam sa premiere langue nationale (agus bíodh a fhios agaibhse gur mó go mór mo spéis i Renée, an geabhainín binn binne Beauvois, ná i dteanga ar bith) - d'iarr sí orm leagan Gaeilge den dteideal a sholáthar. Mar is léir ó mo chuid rámhaillí anseo ní saineolaí mise ar Ghaeilge chruinn cheart, ach bhíos chun mo dhícheall a dhéanamh agus dul chun cabhair a lorg os na saoithe i nGael-Tactadh nó ar shuíomh na nDailtíni. San idirlinn bhreacas síos leagan triaileach agus thug di í is dúirt go mbeinn thar n-ais gan mhoill le aistriúchán údarásach. Thaispeáin sí m'aistriúchán sealadach don choiste ach is cosúil nár thuig éinne an Ghaolainn - ná níos measa fós níor thuigeadar an jóc. Bhí deabhadh orthu billeoga agus póstaeirí a ullmhú.

Agus mé ag teacht abhaile cúpla lá ó shin cad a chonac ar thaobh an phríomhbhóthair ach clár fógra mór millteach agus scríte air bhí

"WELCOME TO THE BUD CORK JAGG FEST
- FÁILTE GO DTÍ BOD-FHÉILE SCIG-CHEOIL, ÉIRÍ IN ÁIRDE IS CRAOSAIREACHTA CHORCAÍ"

Tá an scig-aistriúchán céanna ar na bileoga agus ar na fógraí go léir. Agus creid nó ná creid, gearán amháin ní bhfuair an coiste go dtí anois ná níor thug éinne aon cheann de go bhfios dom. Nach ait san. An é nach dtuigeann éinne an fógrá nó ná fuil suim ag éinne sa leagan Gaolainne?.
Agus anois tá imní orm - tá scanradh orm -go mbeidh an spéirbhruinneall Gallach úd, Renée, ar buile liom nuair a bheidh an phraiseach ar fud na mias.

Tá súil agam buaileadh libh go léir ag an Cork Bud Jazz, Arts, Gourmet and Glitterati Fest.

Uainn go léir anseo in #37 "Chetwynde Downs" - - - Slááán Tamall

FRC